با الهام از روايت يعقوب بن شعيب از امام صادق (ع) در زمينه شناسايي و تعيين جانشين مقام رهبري و ولايت امر مسلمين در هر زمان براي پيشگيري از بروز فترت در نظام جمهوري اسلامي و ضمانت تداوم حكومت شرعيه براساس ولايت فقيه ، در اجراي اصل 107 و 108 قانون اساسي ، قانون انتخابات ، تعداد ، شرايط و آيين نامه داخلي مجلس خبرگان رهبري به شرح ذيل تنظيم گرديد :
فصل اول – تعداد خبرگان
ماده ۱ (اصلاحي ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴ مجلس خبرگان رهبري)- عدۀ نمايندگان مجلس خبرگان رهبري ۸۸ نفر به‌شرح ذيل مي‌باشد:
استان تهران ۱۶ نماينده؛
استان‌هاي خراسان رضوي و خوزستان هركدام ۶ نماينده؛
استان‌هاي اصفهان، آذربايجان شرقي و فارس هركدام ۵ نماينده؛
استان‌هاي گيلان و مازندران هركدام ۴ نماينده؛
استان‌هاي آذربايجان غربي و كرمان هركدام ۳ نماينده؛
استان‌هاي اردبيل، البرز، سيستان‌وبلوچستان، قزوين، كردستان، كرمانشاه، گلستان، لرستان، مركزي و همدان هركدام ۲ نماينده؛
استان‌هاي ايلام، بوشهر، چهارمحال و بختياري، خراسان جنوبي، خراسان شمالي، زنجان، سمنان، قم، كهگيلويه و بويراحمد، هرمزگان و يزد هركدام ۱ نماينده.
ماده ۲ (اصلاحي ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴ مجلس خبرگان رهبري)- از تاريخ تصويب اين قانون هرگونه افزايش تعداد نمايندگان خبرگان پس از بررسي هاي لازم و با توجه به ميزان جمعيت و تقسيمات جغرافياي كشور و مصالح ملي براساس پيشنهاد هيئت‌رئيسه در آخرين سال هر دوره و تصويب مجلس خبرگان رهبري خواهد بود.
فصل دوم – شرايط انتخاب شوندگان
ماده ۳- خبرگان منتخب مردم بايد داراي شرايط زير باشند:
الف- اشتهار به ديانت و وثوق و شايستگي اخلاقي.
ب (اصلاحي ۲۴ و ۲۵/ ۴/ ۱۳۶۹ مجلس خبرگان رهبري)- اجتهاد در حدي كه قدرت استنباط بعض مسائل فقهي را داشته باشد و بتواند ولي‌فقيه واجد شرايط رهبري را تشخيص دهد.
ج- بينش سياسي و اجتماعي و آشنايي با مسائل روز.
د- معتقدبودن به نظام جمهوري اسلامي ايران.
ﻫ- نداشتن سوابق سوء سياسي و اجتماعي.
تبصره ۱ (اصلاحي ۲۴ و ۲۵/ ۴/ ۱۳۶۹ مجلس خبرگان رهبري)- مرجع تشخيص دارابودن شرايط فوق، فقهاي شوراي نگهبان قانون‌اساسي مي‌باشند.
تبصره ۲ (اصلاحي ۲۴ و ۲۵/ ۴/ ۱۳۶۹ مجلس خبرگان رهبري)- كساني‌كه رهبر معظم انقلاب -صريحاً و يا ضمناً- اجتهاد آنان را تأييد كرده باشد، از نظر علمي نياز به تشخيص فقهاي شوراي نگهبان نخواهند داشت.
تبصره ۳- ضرورت ندارد كه نمايندگان، ساكن و يا متولد حوزۀ انتخابيه خود باشند.
فصل سوم – شرايط انتخاب كنندگان
ماده 4 – انتخاب كنندگان بايد داراي شرايط ذيل باشند :
الف – تابعيت جمهوري اسلامي ايران
ب – (اصلاحي ۱۴/ ۶/ ۱۳۸۶ مجلس خبرگان رهبري)- داشتن هجده سال تمام.
فصل چهارم – مدت
ماده ۵- خبرگان براي مدت هشت سال انتخاب مي‌شوند و شش ماه به پايان هر دوره، بايد انتخابات دورۀ بعد آغاز گردد، به‌طوري‌كه سه ماه به پايان هر دوره، انتخابات دورۀ بعد خاتمه يافته باشد.
تبصره (الحاقي ۸/ ۶/ ۱۳۸۵ مجلس خبرگان رهبري)- به‌منظور برگزاري همزمان انتخابات مجلس خبرگان رهبري و انتخابات مجلس شوراي اسلامي، مدت دورۀ چهارم مجلس خبرگان رهبري تا سه ماه پس از انتخاباتِ همزمان دورۀ پنجم مجلس خبرگان رهبري و دورۀ دهم مجلس شوراي اسلامي امتداد مي‌يابد.
فصل پنجم – كيفيت انتخابات
ماده ۶- رأي‌گيري به‌صورت مخفي و به‌طور مستقيم انجام مي‌گيرد.
ماده ۷- اخذ آرا در سراسر كشور، در يك روز صورت مي‌گيرد و در صورت احتياج، تمديد ميگردد.
تبصره ۱- چنانچه در مواردي انتخابات، به‌سبب وجود مانع صورت نگيرد، پس از رفع مانع بلافاصله بايد برگزار شود.
تبصره ۲- چنانچه در استاني، امكان شركت دو سوم مردم در انتخابات وجود داشت، بايد برگزار شود.
ماده ۸ (اصلاحي ۲۴ و ۲۵/ ۴/ ۱۳۶۹ مجلس خبرگان رهبري)- خبرگان با اكثريت نسبي آراي شركت‌كنندگان انتخاب مي‌شوند.
تبصره (اصلاحي ۲۴ و ۲۵/ ۴/ ۱۳۶۹ مجلس خبرگان رهبري)- درصورتي‌كه تعداد آراي دو يا چند نفر، مساوي باشد و به همۀ آنان نياز نباشد، نماينده يا نمايندگان مورد لزوم، با قرعه معين ميشود.
ماده ۹ (اصلاحي ۱۲/ ۵/ ۱۳۶۱ فقهاي شوراي نگهبان)- مجري انتخابات مجلس خبرگان، وزارت‌كشور است. آيين‌نامۀ اجرايي انتخابات به پيشنهاد وزارت‌كشور به‌تصويب شوراي نگهبان خواهد رسيد.
تبصره ۱ (اصلاحي ۱۲/ ۵/ ۱۳۶۱ فقهاي شوراي نگهبان)- نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان بر طبق «قانون نظارت شوراي نگهبان بر انتخابات مجلس شوراي اسلامي» مصوب سوم مهرماه ۱۳۵۹ كميسيون امور داخلي مجلس شوراي اسلامي، انجام ميشود. آيين‌نامۀ اجرايي آن را شوراي نگهبان تصويب خواهد كرد.
ناظران حوزه‌هاي انتخابيه و حوزه‌هاي فرعي و شعب ثبت‌نام و اخذ رأي و بازرسان را هيئت‌مركزي نظارت، به‌ترتيب و تعدادي كه مصلحت بداند، تعيين خواهد كرد.
تبصره ۲ (اصلاحي ۱۲/ ۵/ ۱۳۶۱ فقهاي شوراي نگهبان)- در هيئت‌نظارت مركزي، يكي از فقهاي شوراي نگهبان عضويت خواهد داشت.
تبصره ۳ (اصلاحي ۱۲/ ۵/ ۱۳۶۱ فقهاي شوراي نگهبان)- قانون انتخابات مجلس خبرگان و آيين‌نامه‌هاي اجرايي آن، جهت اقدام، از طرف شوراي نگهبان به وزارت‌كشور ابلاغ ميگردد.
ماده ۱۰- هيئت‌نظارت مذكور پس از آنكه اعتبارنامۀ دو سوم خبرگان منتخب مردم صادر شد، از آنها براي شركت در جلسۀ افتتاحيه دعوت مي‌كند و تاريخ و محل جلسه را از طريق رسانه‌هاي گروهي و دو روزنامۀ كثيرالانتشار به اطلاع ميرساند.
اين قانون در ده ماده و ده تبصره در هجدهمين اجلاس رسمي مجلس خبرگان رهبري در تاريخ ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴ اصلاح و تنظيم شد.
فصل ششم – آيين نامه داخلي مجلس خبرگان
ماده 12 – جلسات مجلس خبرگان ، با حضور دو سوم كل خبرگاني كه مي بايد انتخاب گردند ، رسميت مي يابد .
ماده 13 – مصوبات مجلس خبرگان ، با موافقت نصف به علاوه يك حاضران ، معتبر است ، مگر در مورد تعيين رهبر كه موافقت دو سوم حاضران معتبر مي باشد .
ماده 14 – جلسه افتتاحيه ، به وسيله هيأت نظارت مركزي ، با تلاوت آياتي از قرآن كريم آغاز مي گردد ، سپس رئيس هيأت نظارت ، از هيأت رئيسه سني – كه قبلاً بر مبناي شناسنامه تعيين شده اند – دعوت مي كند تا به جايگاه مخصوص روند و اداره جلسه را به عهده گيرند .
تبصره – هيأت رئيسه سني ، مركب است از رئيس ، نايب رئيس از سالمندترين و دو منشي از جوانترين اعضاي حاضر در جلسه .
ماده 15 – صورت جلسات به وسيله نوار ، ضبط و بوسيله تندنويس ، پياده مي شود و به امضاي رئيس يا نايب رئيس مي رسد .
صورت جلسه انتخاب رهبر ، بايد به امضاي همه اعضاي حاضر در جلسه برسد .
ماده 16 – در آغاز نخستين جلسه رسمي ، خبرگان مراسم تحليف را بدين صورت برگزار مي كنند :
‹‹ ما ، در برابر قرآن مجيد و مردم شريف ايران ، به خداي متعال ، سوگند ياد مي كنيم كه در ايفاي وظيفه سنگيني كه به عهده داريم ، يعني ، تشخيص و معرفي بهترين فرد ، براي مقام والاي رهبري امت ، خود را در پيشگاه مقدس خداوند و در برابر ملت غيور ايران ، مسئول بدانيم و كوچكترين مسامحه و خيانت را روا نداريم . ››
ماده 17 – هيأت رئيسه سني بلافاصله به انتخاب هيأت رئيسه دائم ، مي پردازد .
ماده 18 – هيأت رئيسه دائم ، نيز مركب است از 4 نفر : رئيس ، نايب رئيس و دو منشي كه براي مدت دو سال با رأي گيري مخفي و اكثريت نسبي انتخاب مي شوند .
ماده 19 – مجلس خبرگان سالي يكبار حداقل به مدت دو روز ، اجلاسيه رسمي دارد .
ماده 20 – در مواردي كه هيأت رئيسه لازم بداند ، يا ده نفر از اعضا كتباً پيشنهاد كنند ، اجلاسيه فوق العاده تشكيل مي شود .
ماده 21 – وظيفه مجلس خبرگان در اجلاسيه هاي عادي خود ، اجراي اصل يكصد و يازدهم قانون اساسي و به بحث و تبادل نظر درباره مسائل مربوط به رهبري و تبادل نظر براي يافتن بهترين شيوه عمل در جهت ايفاي اين مسئوليت خطير و پيشنهاد آن به مقام رهبري مي باشد .
ماده 22 – اين قانون در بيست و يك ماده و شش تبصره ، در جلسه مورخه 10/7/1359 فقهاي شوراي نگهبان ، تنظيم و براي تصويب نهايي به پيشگاه امام امت تقديم گرديد .
آيين نامه اجرايي قانون انتخابات مجلس خبرگان
فصل اول – كليات
ماده 1 – حوزه هاي انتخابيه مجلس خبرگان و تعداد منتخبين آنها در سراسر كشور به شرح جدول پيوست است .
ماده 2- انتخابات خبرگان به صورت عمومي و با رأي مخفي و به طور مستقيم مي باشد .
ماده 3 – اگر يك يا چند نفر از داوطلبان تأييد شده استعفا دهند يا فوت نمايند ، انتخابات در بين افراد و يا فرد باقي مانده برگزار مي گردد و اين امر موجب توقف انتخابات نخواهد شد .
تبصره : در استانهايي كه تعداد كانديداها تنها به تعداد نياز يا كمتر است ، نامزدهاي تأييد صلاحيت شده ميتوانند ظرف 48 ساعت از ساير استانها به يكي از اين استانها تغيير محل دهند .
ماده 4 – در صورتي كه آراي دو يا چند نفر از نامزدها مساوي باشد و طبق جدول تعداد خبرگان حوزه انتخابيه انتخاب يك يا چند نفر از نامزدهايي كه آراي مساوي دارند ضرورت پيدا كند ، ملاك انتخاب قرعه مي باشد كه در جلسه مشترك هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه و ناظرين شوراي نگهبان در استان انجام خواهد گرفت .
تبصره – نامزدهاي انتخابات در صورت تمايل مي توانند در جلسه قرعه كشي شخصاً و يا با اعزام فقط يك نفر نماينده شركت نمايند ، تاريخ و محل قرعه كشي بايد حداقل 24 ساعت قبل به داوطلبان ذيربط ابلاغ گردد .
ماده 5 – وزارت كشور پس از كسب نظر شوراي نگهبان آمادگي براي اجراي انتخابات را به استحضار رهبر يا شوراي رهبري مذكور دراصل 111 قانون اساسي ميرساند ودستور مقام رهبري را به شورا ي نگهبان اعلام مي دارد .
ماده 6 – مسئوليت نظارت بر انتخابات خبرگان ، برعهده شوراي نگهبان است .
ماده 7 – در هر انتخابات ، هر شخص واجد شرايط ، فقط ميتواند يك بار و در يك شعبه اخذ رأي با ارائه شناسنامه رأي بدهد .
ماده 8- اخذ رأي در سراسر كشور در يك روز و حداقل به مدت 10 ساعت به عمل مي آيد و در صورت لزوم قابل تمديد مي باشد .
تبصره1 – تشخيص ضرورت ومدت تمديد اخذرأي در سراسر كشور به عهده وزير كشور است ومازاد بر تمديد سراسري ،منوط به پيشنهاد مشترك استاندار و رئيس هيات نظارت استان و موافقت وزير كشور خواهد بود .
تبصره 2 – در صورتي كه شوراي نگهبان تمديد را خلاف صحت و سلامت انتخابات بداندنظر شوراي نگهبان قطعي ولازم الاجرا است .
فصل دوم – شرايط انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان
ماده 9- انتخاب كنندگان بايد داراي شرايط زير باشند :
الف – تابعيت جمهوري اسلامي ايران .
ب – داشتن پانزده سال تمام در روز اخذ رأي .
ماده 10- اشخاص زير از حق انتخاب كردن ، محرومند :
الف – صغار و مجانين .
ب – محرومين از حقوق اجتماعي .
ماده 11 – انتخاب شوندگان بايد داراي شرايط زير باشند :
الف – اشتهار به ديانت و وثوق و شايستگي اخلاقي .
ب – اجتهاد در حدي كه قدرت استنباط بعض مسايل فقهي را داشته باشد و بتواند ولي فقيه واجد شرايط رهبري را تشخيص دهد .
ج – بينش سياسي ، اجتماعي و آشنايي با مسائل روز .
د – معتقد بودن به نظام جمهوري اسلامي ايران .
ﻫ - نداشتن سوابق سوء سياسي و اجتماعي .
تبصره 1 – مرجع تشخيص دارا بودن شرايط فوق ، فقهاي شوراي نگهبان قانون اساسي مي باشند .
تبصره 2 – كساني كه رهبر معظم انقلاب صريحاً يا ضمناً اجتهاد آنان را تأييد كرده باشد از نظر علمي نياز به تشخيص فقهاي شوراي نگهبان نخواهند داشت .
تبصره 3 – شرط سكونت ، تولد و توطن در حوزه انتخابيه براي انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان لازم الرعايه نيست .
تبصره 4 – چنانچه اعضاي شوراي نگهبان داوطلب نمايندگي مجلس خبرگان گردند نميتوانند نسبت به انتخابات استاني كه از آنجا داوطلب شده اند نظارت و اتخاذ تصميم نمايند .
فصل سوم – نحوه اعلام داوطلبي و رسيدگي به صلاحيت داوطلبان
ماده 12 – پس از وصول دستور مقام رهبري يا شوراي مذكور در اصل 111 قانون اساسي مبني بر انجام انتخابات خبرگان ، وزارت كشور موظف است حداكثر ظرف ده روز مراتب و تاريخ شروع ثبت نام داوطلبان را با استفاده از وسايل ارتباط جمعي به اطلاع مردم برساند .
تبصره 1 – دستور مقام معظم رهبري براي برگزاري انتخابات سراسري ، جهت انتخابات مياندوره اي همان دوره نيز نافذ است .
تبصره 2 – فرمانداران مراكز حوزه هاي انتخابيه ( فرمانداران شهرستانهاي مراكز استان ) موظفند تاريخ شروع و محل ثبت نام و شرايط آن را با انتشار آگهي و استفاده از رسانه هاي گروهي به اطلاع داوطلبان و اهالي حوزه انتخابيه ( استان ) برسانند . اين آگهي بايد حداقل پنج روز قبل از تاريخ شروع ثبت نام منتشر گردد .
ماده 13 – داوطلبان عضويت در مجلس خبرگان ، بايد 7 روز از تاريخ شروع ثبت نام شخصاً يا بوسيله نماينده خود به فرمانداري مركز استان مراجعه و پرسشنامه اعلام داوطلبي را تكميل و همراه با فتوكپي كليه اوراق شناسنامه و 12 قطعه عكس جديد 4×6 خود به فرمانداري مركز استان تسليم و رسيد دريافت دارند .
تبصره1 – داوطلبان مي توانند براي ثبت نام به وزارت كشور نيز مراجعه نمايند . وزارت كشور موظف است بلافاصله پس از ثبت نام از داوطلبان ، فهرست اسامي آنان را براي انجام ساير اقدامات لازم به مركز حوزه انتخابيه مربوط اعلام نمايد .
تبصره 2 – فرماندار مركز استان موظف است در پايان هر روز فهرست اسامي و مشخصات داوطلبان حوزه انتخابيه را به وزارت كشور اعلام نمايد . وزارت كشور ظرف همان روز فهرست اسامي ومشخصات كامل كليه داوطلبان سراسر كشور را به هيات مركزي نظارت اعلام خواهد نمود .
ماده 14 – فرماندار مركز استان موظف است بلافاصله پس از پايان مهلت ثبت نام ، اصل و دو نسخه تصوير پرسشنامه ، سه نسخه تصوير كليه صفحات شناسنامه و شش قطعه عكس مربوط به هر يك از داوطلبان را بوسيله پيك مطمئن به وزارت كشور ارسال نمايد .
ماده 15 – وزارت كشور پس از دريافت مدارك مربوط به ثبت نام داوطلبان دو نسخه از كليه مدارك مذكور به همراه دو قطعه عكس را حداكثر ظرف 72 ساعت پس از پايان مهلت ثبت نام به هيات مركزي نظارت تسليم مي دارد وهيات اگر نظري داشته باشداضافه كرده وفتوكپي شناسنامه و اصل پرسشنامه را دراختيار شوراي نگهبان قرار مي دهد .
ماده 16 – شوراي نگهبان ظرف 30 روز از تاريخ وصول مدارك داوطلبان هر استان رسيدگي لازم معمول و نظر خود را به وسيله هيأت نظارت مركزي به وزارت كشور اعلام مي دارد .
تبصره 1 – وزارت كشور موظف است رأساً يا از طريق فرمانداران مراكز حوزه هاي انتخابيه نظريه فقهاي شوراي نگهبان مبني بر رد صلاحيت داوطلب را ظرف دو روز به وي ابلاغ نمايد .
تبصره 2 – داوطلباني كه صلاحيت آنان مورد تأييد قرار نگرفته است ، مي توانند ظرف سه روز از تاريخ ابلاغ مذكور در تبصره 1 از فقهاي شوراي نگهبان تقاضاي رسيدگي مجدد نمايند .
تبصره 3 – تقاضاي رسيده ظرف 10 روز از پايان مهلت دريافت آن توسط فقهاي شوراي نگهبان مورد رسيدگي قرار مي گيرد و نتيجه كتباً به وزارت كشور اعلام خواهد شد .
تبصره 4– احراز صلاحيت داوطلبان بوسيله فقهاي شوراي نگهبان مانع نظارت استصوابي و عام شوراي نگهبان نيست .
ماده 17- وزارت كشور موظف است ظرف 1 روز از وصول نظريه كتبي فقهاي شوراي نگهبان درخصوص رسيدگي مجدد به تقاضاي داوطلبان ، اسامي كليه داوطلبان تأييد شده هر استان را از طريق صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و روزنامه هاي كثيرالانتشار به اطلاع عموم برساند و مراتب را به فرمانداري مركز حوزه انتخابيه اعلام دارد .
ماده 18- فرمانداران مراكز حوزه انتخابيه بلافاصله پس از دريافت اسامي داوطلبان مراتب را ضمن انتشار آگهي با استفاده از رسانه هاي گروهي به اطلاع اهالي حوزه انتخابيه ( استان ) مي رسانند .
فصل چهارم – تبليغات
ماده 19- بمنظور تضمين برخورداري يكسان نامزدهاي خبرگان از امكانات دولتي و بازرسي و كنترل نحوه تبليغات نامزدها ، در هر استان كميسيوني به نام كميسيون بازرسي تبليغات انتخابات خبرگان در محل استانداري و بنا به دعوت استاندار تشكيل مي گردد .
ماده 20- اعضاي كميسيون بازرسي تبليغات انتخابات خبرگان عبارتند از :
1- استاندار
2- بالاترين مقام قضايي استان
3- رئيس ناظران شوراي نگهبان در استان يا نماينده منتخب شوراي نگهبان
4- مدير يا سرپرست صدا و سيماي جمهوري اسلامي مركز استان يا استان مجاوري كه صدا و سيما دارد .
ماده 21- برنامه هاي تبليغاتي راديو تلويزيون نامزدهاي انتخابات خبرگان بايد قبل از پخش ، ضبط شود و از نظر كميسيون بازرسي تبليغات بگذرد .
ماده 22- نامزدهاي انتخاباتي خبرگان كه صلاحيت آنان توسط شوراي نگهبان تأييد و از طرف وزارت كشور اعلام شده ، هر يك حق دارند به طور مساوي از امكانات صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران در مركز استان استفاده نمايند .
ماده 23- پس از انتشار رسمي اسامي نامزدها ،فعاليت هاي تبليغاتي انتخاباتي آنان 15 روز قبل از روز اخذ رأي شروع و تا 24 ساعت قبل از اخذ رأي ادامه خواهد داشت .
تبصره 1 – درصورت جابجائي نامزدها از يك استان به استان ديگر ،فرمانداران مراكز دو استان موظفندبلافاصله آگهي اصلاح شده اسامي نامزدها را منتشر نمايند .
تبصره 2 – انصراف نامزدهاي انتخاباتي از شركت درانتخابات بايد حداقل 72 ساعت قبل ازشروع اخذ رأي كتباً توسط نامزديا نماينده وي به فرماندار مركز حوزه انتخابيه يا وزارت كشور اعلام شود . عدول از انصراف پذيرفته نمي شود .
ماده 24- نامزدهاي خبرگان ، با هر سمتي كه داشته باشند به طور يكسان مشمول اين مقررات بوده و نبايد تحت هيچ عنوان ، بيش از آنچه توسط كميسيون بازرسي تبليغات تعيين شده ، از صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران استفاده نمايند . صدا و سيما نيز نبايد از هنگام انتشار پذيرش نامزدي تا تعيين نتيجه برنامه هاي ديگر آنها را پخش كند .
ماده 25 – استفاده از وسائل ، كاركنان ، و ساير امكانات دولتي و مؤسسات و شركتهاي وابسته به دولت ، نهادهاي انقلاب اسلامي ، جايگاه هاي خطابه نماز جمعه ،كليه دانشگاه ها و شهرداريها وكليه دستگاههايي كه از بودجه عمومي كشور به هر مقدار استفاده مي نمايند براي تبليغات كليه نامزدهاي خبرگان اكيداً ممنوع است .
ماده 26 – الصاق اعلاميه ، پوستر و هرگونه آگهي تبليغاتي روي علائم راهنمايي ، تابلوي بيمارستانها و تابلوي مدارس و ساير مؤسسات آموزشي و سازمانهاي عمومي و ادارات دولتي و سازمانهاي وابسته به دولت و اتومبيلهاي دولتي و اتوبوسهاي شركت واحد اتوبوسراني در سراسر كشور ممنوع بوده و مأمورين انتظامي مكلفند نسبت به برداشتن و از بين بردن چنين اوراق تبليغاتي اقدام نمايند و در صورت مشاهده متخلفين ، آنان را جلب و به منظور تعقيب قانوني به مقامات قضايي تحويل دهند .
تبصره1 – استفاده از هرگونه آثار تبليغاتي نامزدها و طرفداران آنان اعم از كاغذي ،پارچه اي ،مقوايي ،فلزي و يا هر جنس ديگر با ابعاد بيشتر از 70 ×100 سانتيمتر ممنوع است .
تبصره 2 –فرمانداريها وبخشداريها مي توانند با استفاده از امكانات محلي ،محلهاي مناسبي اعم از ثابت يا سيار را براي الصاق يا ارائه آثار تبليغاتي نامزدها تعيين نمايند .
ماده 27 – گزارش هرگونه سوء استفاده تبليغاتي يا تخلف از مقررات قانوني ، در كميسيون بازرسي تبليغات استان مورد بررسي قرار مي گيرد و در صورت اثبات تخلف مراتب رسماً به وسيله رئيس كميسيون به نامزد مربوطه ابلاغ و در مواردممكن همه آثار تخلف جمع آوري ومحو شده و نامزد مربوطه نيز موظف به محو آثار تخلف وجلوگري از ادامه آن است ضمناً يك نسخه از اخطار مزبور همزمان به اطلاع مراجع نظارتي مي رسد .
فصل پنجم – هيأت اجرايي و وظايف آن
ماده 28- بلافاصله پس از صدور دستور شروع انتخابات از طرف وزارت كشور ،فرماندار يا سرپرست فرمانداري شهرستان مركز استان موظف ا ست ظرف مدت 5 روز درمركز حوزه انتخابيه،هيات اجرايي را به رياست خود و عضويت مدير كل يا سرپرست اداره كل ثبت احوال استان ، دادستان مركز استان و 8 نفر از معتمدين تشكيل دهد .
تبصره – درصورت عدم حضور دادستان درمحل ، نماينده وي در جلسات هيات اجرايي شركت خواهدكرد .
ماده 29- اعضاي اداري هيات اجرايي مركز استان بمنظور انتخاب معتمدين اصلي وعلي البدل هيات اجرايي ، تشكيل جلسه داده و 30 نفراز روحانيون ومعتمدين اقشار مختلف مردم حوزه انتخابيه را كه بومي بوده و يا حداقل داراي سه سال سابقه سكونت در حوزه انتخابيه باشند، انتخاب و مراتب را طي صورت جلسه اي براي تأييد به هيات نظارت استان ارسال مي كنند .
هيات نظارت مزبور حداكثر ظرف دو روز نظر خود رادرخصوص صلاحيت معتمدين به فرماندار اعلام خواهد نمود .
تبصره1 – چنانچه هيات نظارت ،معتمدين پيشنهادي را تأييد ننمود اعضاي اداري هيات اجرايي موظفند طي صورت جلسه اي به تعدادكسري معتمدين ،افراد واجد شرايط ديگري را به هيات نظارت پيشنهاد نمايند . دراين مرحله هيات نظارت موظف است حداكثر ظرف 24 ساعت نظر خود را اعلام نمايد ، و در صورتي كه جمعاً حداقل 20 نفر مورد تأييد قرار گيرنداعضاي اصلي و علي البدل را از ميان خود انتخاب خواهند كرد و در غير اين صورت وزارت كشور با هماهنگي هيات مركزي نظارت ظرف 24 ساعت تعداد باقي مانده را انتخاب خواهندكرد .
تبصره 2 – معتمدين اين ماده بايد داراي اعتقاد و التزام عملي به اسلام ونظام مقدس جمهوري اسلامي ، وفادار به قانون اساسي واصل مترقي ولايت مطلقه فقيه وحسن شهرت وسواد خواندن و نوشتن بوده و وابسته به گروههاي غير قانوني نبوده و محكوميت كيفري موثر نداشته باشند .
تبصره 3 – افراديكه در هياتهاي اجرايي و شعب اخذ رأي هر انتخابات قبل مرتكب تخلف شده اند معرفي آنها در ليست معتمدين مجاز نمي باشد .
ماده 30- سي نفر معتمدين منتخب موضوع ماده 30 بنا به دعوت فرماندار مركز استان ظرف دو روز پس از انتخاب ، با حضور هيات نظارت استان تشكيل جلسه داده و پس از حضور حداقل دو سوم مدعوين كه كمتر از 20 نفرنباشد از بين خود 8 نفر را به عنوان معتمدين اصلي و 5 نفر را به عنوان معتمدين علي البدل هيأت اجرايي با رأي مخفي و به اكثريت نسبي آرا انتخاب مي نمايند .
ماده 31- فرماندار مركز استان مكلف است از 8 نفر معتمدين اصلي انتخاب شده براي شركت در جلسات هيأت اجرايي انتخابات خبرگان حوزه انتخابيه دعوت به عمل آورد .
ماده 32- بلافاصله پس از اعلام وزارت كشور از طريق رسانه هاي گروهي ، فرماندار مركز استان موظف است كه دستور تشكيل هيأت اجرايي شهرستانهاي تابعه استان را صادر و به فرمانداري مربوط ابلاغ نمايد .
ماده 33 – فرماندار يا سرپرست فرمانداري شهرستان موظف است پس از وصول دستور فرماندار مركز حوزه انتخابيه ظرف مدت پنج روز هيات اجرايي شهرستان را به رياست خود و با عضويت دادستان و رياست و يا سرپرست اداره ثبت احوال شهرستان و 8 نفر از معتمدين شهرستان تشكيل دهد .
تبصره – در صورتي كه شهرستان فاقد دادستان يا رئيس ثبت احوال باشد رده تشكيلاتي مافوق موظف است نماينده اي را براي عضويت در هيات اجرايي به فرماندار معرفي نمايد .
ماده 34 – اعضاي اداري هيات اجرايي شهرستان بمنظور انتخاب معتمدين اصلي و علي البدل هيات اجرايي ،تشكيل جلسه داده و 30 نفر از روحانيون ومعتمدين اقشار مختلف مردم شهرستان را كه بومي بوده و يا حداقل داراي سه سال سابقه سكونت درآن شهرستان باشند ، انتخاب ومراتب را طي صورت جلسه اي براي تأييد به هيات نظارت شهرستان ارسال مي كنند .
هيات نظارت مزبور حداكثر ظرف دو روز نظر خود را درخصوص صلاحيت معتمدين به فرماندا ر اعلام خواهدنمود .
تبصره 1 – چنانچه هيات نظارت ، معتمدين پيشنهادي را تأييد ننموده اعضاي اداري هيات اجرايي موظفند طي صورت جلسه اي به تعدادكسري معتمدين ،افراد واجد شرايط ديگري را به هيات نظارت پيشنهاد نمايند . دراين مرحله هيات نظارت موظف است حداكثر ظرف 24 ساعت نظر خود را اعلام نمايد و در صورتيكه جمعاً حداقل 20 نفر موردتأييد قرار گيرند اعضاي اصلي و علي البدل را از ميان خود انتخاب خواهند كرد و د غير اين صورت استاندار با هماهنگي هيات نظارت استان ظرف 24 ساعت تعداد باقي مانده را انتخاب خواهند كرد .
تبصره 2 – معتمدين اين ماده بايد داراي اعتقاد و التزام عملي به اسلام ونظام مقدس جمهوري اسلامي ،وفادار به قانون اساسي واصل مترقي ولايت مطلقه فقيه وحسن شهرت و سواد خواندن و نوشتن بوده و وابسته به گروههاي غير قانوني نبوده ومحكوميت كيفري موثر نداشته باشند .
تبصره 3 – افراديكه در هياتهاي اجرايي وشعب اخذ رأي هر انتخابات قبل مرتكب تخلف شده اند معرفي آنها درليست معتمدين مجاز نمي باشد .
ماده 35 – سي نفر معتمدين منتخب موضوع ماده34 بنا به دعوت فرماندار شهرستان ظرف دو روز پس از انتخابات، با حضور هيات نظارت شهرستان تشكيل جلسه داده و پس از حضور حداقل دو سوم مدعوين كه كمتر از 20 نفر نباشد از بين خود 8 نفر را به عنوان معتمدين اصلي و 5 نفر را به عنوان معتمدين علي البدل هيات اجرايي با رأي مخفي واكثريت نسبي آراء انتخاب مي نمايند .
ماده 36- بلافاصله پس از وصول دستور تشكيل هيات اجرايي از سوي فرماندار مركز استان ، فرماندار شهرستان موظف است دستور تشكيل هيات اجرايي بخشهاي تابعه را نيز صادر و به بخشداران مربوطه ابلاغ نمايد .
ماده 37- بخشدار يا سرپرست بخشداري موظف است پس از وصول دستور فرماندار شهرستان ظرف مدت پنج روز هيات اجرايي بخش را به رياست خود وعضويت نماينده دادستان ،رئيس ثبت احوال و يا نماينده معرفي شده از سوي ثبت احوال شهرستان و 8 نفر از معتمدين بخش تشكيل دهد .
تبصره – درصورتي كه شهرستان فاقد دادستان يا رئيس ثبت احوال باشد رده تشكيلاتي مافوق موظف است نماينده اي را براي عضويت درهيات اجرايي به فرماندار معرفي نمايد .
ماده 38- اعضاي اداري هيات اجرايي بخش بمنظور انتخاب معتمدين اصلي و علي البدل هيات اجرايي ،تشكيل جلسه داده و 30 نفر از روحانيون ومعتمدين اقشار مختلف مردم بخش را كه بومي بوده و يا حداقل داراي سه سال سابقه سكونت درآن بخش باشند ، انتخاب ومراتب را طي صورت جلسه اي براي تأييد به هيات نظارت بخش ارسال مي كنند .
هيات نظارت مزبور حداكثر ظرف دو روز نظر خود را درخصوص صلاحيت معتمدين به بخشدار اعلام خواهدنمود .
تبصره 1 – چنانچه هيات نظارت ، معتمدين پيشنهادي را تأييد ننمود اعضاي اداري هيات اجرايي موظفند طي صورت جلسه اي به تعدادكسري معتمدين ، افراد واجد شرايط ديگري را به هيات نظارت پيشنهاد نمايند . در اين مرحله هيات نظارت موظف است حداكثر ظرف 24 ساعت نظر خود را اعلام نمايد ، و در صورت يكه جمعاً حداقل 20 نفر مورد تأييد قرار گيرند اعضاي اصلي وعلي البدل را از ميان خود انتخاب خواهند كرد و درغير اين صورت استاندار با هماهنگي هيات نظارت استان ظرف 24 ساعت تعداد باقي مانده را انتخاب خواهند كرد .
تبصره 2 – معتمدين اين ماده بايد داراي اعتقاد و التزام عملي به اسلام ونظام مقدس جمهوري اسلامي ، وفادار به قانون اساسي واصل مترقي ولايت مطلقه فقيه وحسن شهرت وسواد خواندن و نوشتن بوده و وابسته به گروههاي غير قانوني نبوده و محكوميت كيفري موثر نداشته باشند .
تبصره 3 – افراديكه درهياتهاي اجرايي و شعب اخذ رأي هر انتخابات قبل مرتكب تخلف شده اند معرفي آنها در ليست معتمدين مجاز نمي باشد .
ماده 39- سي نفر معتمدين منتخب موضوع ماده 39 بنا به دعوت بخشدار يا سرپرست بخشداري ظرف دو روز پس از انتخاب ، با حضور هيات نظارت بخش تشكيل جلسه داده و پس از حضور حداقل دو سوم مدعوين كه كمتر از 20 نفر نباشد از بين خود 8 نفر را به عنوان معتمدين اصلي و 5 نفر را به عنوان معتمدين علي البدل هيأت اجرايي با رأي مخفي و به اكثريت نسبي آراء انتخاب مي نمايند .
ماده 40- مقامات اداري كه بنا به اقتضاي شغل خود به عضويت هيأت اجرايي حوزه انتخابيه ( استان ) يا شهرستان و يا بخش در مي آيند تا زماني كه از سمت اداري خود مستعفي و يا بركنار نشده اند ، مكلف و موظف به شركت در جلسات هيأت اجرايي مي باشند و عدم شركت تعمدي و غير موجه آنان در جلسات هيأت اجرايي تمرد از انجام وظايف قانوني محسوب مي گردد .
ماده 41 – فرمانداران و بخشداران موظفند بلافاصله پس از غيبت مقامات اداري عضو هيأت اجرايي ، مراتب را با ذكر علت غيبت به وزارت كشور اعلام دارند .
ماده 42 – هرگاه در جريان انتخابات يك يا چند نفر از معتمدين هيأت اجرايي دو جلسه متوالي يا چهار جلسه متناوب از حضور در جلسات هيأت اجرايي خودداري نمايند ، به جاي آنان به ترتيب تعداد رأي از معتمدين علي البدل بوسيله فرماندار و يا بخشدار دعوت به عمل خواهد آمد .
در هر حال تا زماني كه اكثريت اعضاي هيأت اجرايي باقي هستند ، اقدامات هيأت قانوني است .
ماده 43- هرگاه در جريان انتخابات يك يا چندنفر از معتمدين هيات اجرايي دو جلسه متولي يا جهار جلسه متناوب از حضور در جلسات هيات اجرايي خودداري نمايند يا از سمت خود استعفا دهندو يا هيات اجرايي را از اكثريت ساقط كنند به جاي آنان به ترتيب تعداد رأي از معتمدين علي البدل وسيله فرماندار يا بخشدار دعوت به عمل خواهد آمد. در صورتي كه با دعوت از اعضاي علي البدل بازهم اكثريت حاصل نگردد از باقي مانده معتمدين به ترتيب اكثريت آراء ( تا 30 نفر ) تأمين خواهد گرديد .
ماده 44 – هيأتهاي اجرايي بخشها بلافاصله پس از انتخاب معتمدين و تكميل عده خود تشكيل جلسه داده ، تعداد و محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأي را تعيين نموده و مراتب را با ارسال صورت جلسه بوسيله بخشدار به فرماندار شهرستان اعلام مي دارند .
ماده 45 – هيأتهاي اجرايي شهرستانها پس از تعيين محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأي در مركز شهرستان و بخش مركزي و بررسي و تأييد مصوبات هيأتهاي اجرايي بخشهاي تابعه در مورد تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذ رأي مراتب را صورت جلسه نموده و بوسيله فرماندار شهرستان به فرماندار مركز حوزه انتخابيه ( استان ) اعلام مي دارند .
ماده 46 – هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه ( استان ) و هيأتهاي اجرايي شهرستانهاي تابع پس از بررسي و تأييد مصوبات هيأتهاي اجرايي بخشهاي تابع خود در مورد تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذ رأي مبادرت به انتشار آگهي انتخابات حاوي تاريخ برگزاري انتخابات و اوقات اخذ رأي و شرايط انتخاب كنندگان و مقررات جزايي و محل شعب ثبت نام و اخذ رأي در شهرستان مي نمايد .
فرمانداران شهرستان تابع استان مي بايد چهار نسخه از آگهي منتشره را براي فرماندار مركز استان ارسال دارند و اين فرمانداري موظف است سه نسخه از كليه آگهي هاي منتشر در استان را به وزارت كشور ارسال دارد . يك نسخه از اين آگهي ها به هيأت نظارت مركزي فرستاده مي شود .
ماده 47- هيأتهاي اجرايي بخشها پس از تأييد تعداد و محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأي بخش مربوط توسط هيأت اجرايي شهرستان ، براي هر شعبه ثبت نام و اخذ رأي ، پنج يا هفت نفر از معتمدين محل را كه داراي سواد خواندن و نوشتن باشند ، انتخاب و به بخشدار جهت صدور حكم معرفي مي نمايند .
تبصره 1 – در صورتي كه در محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأي به تعداد كافي معتمد با سواد نباشد هيأت اجرايي بخش ميتواند افراد را از خارج براي آن شعبه انتخاب و با حكم بخشدار اعزام نمايد .
تبصره 2 – در صورتي كه همزمان با برگزاري انتخابات مجلس خبرگان انتخابات ديگري نيز برگزار شودوزارت كشور با هماهنگي هيات مركزي نظارت يك شعبه ثبت نام واخذ رأي با اعضاي واحد و صندوقهاي مجزا براي انتخابات مذكور درنظر خواهد گرفت .
تبصره 3 – هيات اجرايي موظف است از زمان تعيين اعضاي شعب ثبت نام و اخذ رأي تا يك روز مانده به روز اخذ رأي با تنظيم برنامه نسبت به آموزش توجيهي آنان اقدام نمايد .
ماده 48- فرمانداران و بخشداران موظفند نسبت به تعيين و استقرار مأموران انتظامي به تعداد لازم براي حفاظت از شعب ثبت نام و صندوقهاي اخذ رأي اقدام نمايند . در صورتي كه مأمور انتظامي به حد كفايت نباشد مي توانند از پاسداران انقلاب اسلامي دعوت نمايند .
ماده 49 – نيروهاي نظامي وانتظامي حق دخالت درامور اجرايي ونظارت بر انتخابات را ندارند وعضويت آنان به غير از روحانيون شاغل حوزه هاي نمايندگي ولي فقيه وعقيدتي سياسي اين نيروها درهياتهاي اجرايي ، نظارت و بازرسي ممنوع است .
ماده 50 – جلسات هياتهاي اجرايي با حضور حداقل 8 نفر رسميت يافته و مصوبات آن با رأي اكثريت مطلق حاضران معتبر خواهدبود. درصورت عدم حضور فرماندار يا بخشداردر جلسه ، معتمدين حاضر يك نفر از ميان خود را به عنوان رئيس همان جلسه انتخاب مي كنند .
ماده 51 – اعضاي شعب ثبت نام و اخذ رأي از بين خود يك رئيس ، يك نايب رئيس وحسب مورد 3 يا 5 منشي انتخاب مينمايند .
ماده 52 – فرمانداران موظفند مستقيماً يا با تفويض اختيار به بخشداران تابعه براي هر يك از شعب ثبت نام و اخذ رأي حداكثر دو نفر نماينده تعيين و اعزام دارند .
ماده 53 – هيأتهاي اجرايي انتخابات خبرگان در سطح استان تحت رياست فرماندار مركز استان و در شهرستانها به رياست فرماندار و در بخشها به رياست بخشدار محل مسئول برگزاري و صحت جريان انتخابات حوزه مأموريت خود مي باشند .
تبصره – در كليه مراحل برگزاري انتخابات خبرگان فرمانداران و هيأتهاي اجرايي شهرستانهاي تابعه استان موظف به اجراي دستورات قانوني فرماندار مركز استان و هيأت اجرايي حوزه انتخابيه ( استان ) مي باشند .
ماده 54 – چون در بخشهاي مركزي شهرستانها ، هيأت اجرايي تشكيل نمي شود لذا كليه وظايف بخشدار و هيأتهاي اجرايي بخشهاي مركزي در امور انتخابات برعهده فرماندار و هيأت اجرايي مركز شهرستان محول است .
ماده 55 – هيأت اجرايي بخش با تصويب هيأت اجرايي شهرستان و اطلاع هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه ( استان ) مي تواند براي مناطق صعب العبور و كوهستاني و مسافتهاي دور كه تشكيل شعب ثبت نام و اخذرأي مقدور نباشد شعبه ثبت نام و اخذ رأي سيار تعيين نمايد .
ماده 56 – هيأتهاي اجرايي بايد ترتيبي اتخاذ نمايند كه يك روز قبل از روز اخذ رأي محل شعب ثبت نام و اخذ رأي آماده و اعضاي شعب حداقل يك ساعت پيش از شروع اخذ رأي در محل شعب مستقر شوند .
ماده 57 – برگهاي انتخابات داراي دو قسمت است كه از محل نقطه چين از هم جدا مي شوند . قسمت اول تعرفه انتخابات محسوب مي گردد و روي آن مشخصات رأي دهنده نوشته مي شود و قسمت دوم برگ رأي است كه به رأي دهنده تسليم مي گردد . هر دو قسمت تعرفه و برگ رأي بايد به مهر اجرا ونظارت ممهور گردد .
ماده 58 – هرگاه بعضي از شعب ثبت نام و اخذ رأي به علل مختلف از عهده قرائت آرا و تكميل صورت جلسه برنيايند هيأت اجرايي با حضور هيات نظارت رأساً نسبت به شمارش و قرائت آرا و تكميل صورت جلسه شعبه مذكور اقدام خواهد كرد .
ماده 59 – مسئوليت نگهداري و حفاظت كليه اوراق و لوازم انتخاباتي و صندوقهاي رأي تا تحويل به اعضاي شعبه ثبت نام و اخذ رأي برعهده نماينده فرماندار مي باشد .
ماده 60- مسئوليت نگاهداري و حفاظت مدارك انتخاباتي و صندوقهاي اخذرأي تا تحويل به هيأت اجرايي شهرستان بر عهده بخشدار يا سرپرست بخشداري است .
ماده 61 – مسئوليت نگاهداري و حفاظت اوراق و مدارك و صندوقهاي اخذرأي تا وصول دستور امحاي آنها از طرف وزارت كشور برعهده فرماندار يا سرپرست فرمانداري است .
ماده 62 – وزارت كشور پس از وصول نظريه شوراي نگهبان مبني بر خاتمه انتخابات هر استان دستور امحاي تعرفه و اوراق رأي را صادر خواهد نمود . نظر شوراي نگهبان به وسيله هيأت نظارت مركزي به وزارت كشور ابلاغ مي گردد .
فصل ششم – ثبت نام و اخذرأي
ماده 63 – نماينده فرماندار و اعضاي شعبه ثبت نام و اخذرأي موظفند يك ساعت قبل از زمان شروع اخذرأي در محل شعبه حاضر شده پس از مرتب نمودن لوازم و مدارك و اطمينان از خالي بودن صندوق و لاك و مهر نمودن آن برنامه ثبت نام و اخذ رأي و قرائت آراء را به شرح زير انجام دهند :
اول – مرحله مراجعه رأي دهندگان
دوم – مرحله كنترل
سوم – مرحله ثبت نام
چهارم – مرحله اخذرأي
پنجم – قرائت آرا
اول – مرحله مراجعه رأي دهندگان
1- اعضاي شعب بايد كوشش نمايند محل اخذرأي در محوطه و مكاني مستقر باشد كه حداقل دو درب ورود و خروج رأي دهندگان داشته باشد و چنانچه تعداد كثيري براي دادن رأي مراجعه نمايند به سهولت بتوانند در يك صف استقرار يافته و به ترتيب وارد محل اخذ رأي شوند .
2- رأي دهندگان با در دست داشتن عين شناسنامه در محل شعبه ثبت نام و اخذ رأي حضور يافته و در يك صف استقرار مي يابند و به ترتيب به منظور ثبت نام و دادن رأي ، وارد محوطه اخذرأي مي شوند .
دوم – مرحله كنترل
كنترل در دو مرحله انجام مي شود :
الف – كنترل شناسنامه
نماينده فرماندار يا رئيس شعبه يا هر يك از سه منشي شعبه ثبت نام و اخذرأي با ملاحظه شناسنامه رأي دهنده موارد زير را مورد توجه قرار مي دهند .
1- شناسنامه رأي دهنده به مهر انتخابات جاري خبرگان ممهور نشده باشد .
2- شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده باشد و دارنده آن در روز اخذرأي حداقل 18 سال تمام داشته باشد .
ب – كنترل و بازديد انگشت
نماينده فرماندار يا رئيس شعبه و يا هر يك از سه منشي انگشت سبابه دست راست رأي دهنده را كنترل مينمايند تا آلوده به جوهر استامپ انتخابات نباشد . در صورتي كه مراجعه كننده داراي شناسنامه اي باشد كه ممهور به مهر انتخابات جاري خبرگان بوده دلالت بر دادن رأي در شعبه ديگري نمايد و يا برانگشت سبابه او اثر جوهر استامپ اخذرأي ديگري مشاهده شود به دستور نماينده فرماندار توسط نيروي انتظامي يا پاسداران انقلاب اسلامي جلب و ضمن تنظيم صورت جلسه توسط رئيس شعبه تحويل مقامات ذي صلاح مي گردد .
سوم – مرحله ثبت نام
1- پس از انجام مرحله كنترل و حصول اطمينان از اينكه شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده بوده و واجد شرايط رأي دهنده مي باشد و نيز در شعبه ديگري رأي نداده است يك نفر از منشي ها نسبت به ثبت مشخصات رأي دهنده براساس شناسنامه روي برگ تعرفه اقدام و پس از اخذ امضا يا اثر انگشت رأي دهنده روي برگ تعرفه را با قيد تاريخ امضا و با مهر انتخابات خبرگان ممهور مي نمايد .
2- متصدي ثبت نام شناسنامه رأي دهنده را به مهر انتخابات ممهور و به وي تحويل مي نمايد .
چهارم – مرحله اخذ رأي
1- پس از ثبت نام رأي دهنده متصدي ثبت نام برگ رأي را پس از ممهور نمودن به مهر انتخابات خبرگان از محل نقطه چين جدا كرده و به رأي دهنده تسليم مي نمايد تا اسم نامزد يا نامزدهاي مورد نظر خود را حداكثر به تعداد نمايندگان مورد نياز حوزه انتخابيه بر روي آن نوشته ، تا نموده و داخل صندوق اخذرأي انداخته و پس از اينكه متصدي شعبه ثبت نام و اخذرأي انگشت سبابه دست راست او را با جوهر مخصوص رنگ كرده از درب خروجي شعبه خارج مي شود و تعرفه انتخاباتي در شعبه باقي مي ماند .
2- نماينده فرماندار و اعضاي شعبه ثبت نام و اخذ رأي بايد ترتيبي اتخاذ نمايند كه رأي نويسي مخفي و بصورت كاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص ديگري انجام گيرد بنابراين افرادي كه به نحوي از انحا در شعبه وظيفه اي به عهده دارند حق نوشتن برگ رأي براي اشخاص را ندارند و در صورتي كه رأي دهنده به هر علتي قادر به نوشتن نباشد بايد از وجود افراد خارج كه مورد اعتماد وي باشند استفاده كند و اعضاي شعبه نيز مراقبت خواهند كرد تا عمل خلاف قانون انجام نگيرد .
3- ناظرين شوراي نگهبان در صورت مشاهده تخلف يا اعمال نفوذ موظفند مراتب را به اعضاي شعبه و نماينده فرماندار تذكر دهند و آنها بايد فرد يا افراد خاطي را توسط مأمورين انتظامي حاضر در شعبه جلب و مراتب را صورت جلسه و همراه خاطي تحويل مقامات ذي صلاح دهند .
4- نماينده فرماندار و رئيس شعبه ثبت نام و اخذ رأي مراقبت خواهند نمود كه هيچ فرد مسلحي وارد شعبه اخذ رأي نشود و مراقبت اين افراد توسط مأمورين انتظامي درب جلوي در ورودي شعبه انجام مي شود .
پنجم – قرائت آرا
پس از انقضاي مهلت اخذ رأي با حصول اطمينان از اينكه كسي براي دادن رأي در محوطه اخذ رأي نمي باشد درب ورودي شعبه اخذرأي در حضور نماينده فرماندار و ناظر شوراي نگهبان و محافظان صندوق بسته ميشود سپس تعرفه هاي مصرف شده توسط رئيس شعبه اخذرأي يا نايب رئيس و يا يكي از منشي ها با همكاري ساير اعضا شمارش مي گردد ، سپس آراي داخل صندوق بوسيله رئيس شعبه ثبت نام و اخذرأي يا نايب رئيس با همكاري ساير اعضا بدون قرائت شمارش مي شود و در اين حالت جريان قرائت آرا به يكي از طرق زير خواهد بود :
1- در صورتي كه تعداد آراي داخل صندوق با تعداد تعرفه هاي مصرف شده برابر بود قرائت آرا آغاز ميگردد .
2- در صورتي كه تعداد آراي داخل صندوق از تعداد تعرفه هاي مصرف شده بيشتر بود اوراق اضافي بدون آن كه نظريه رأي دهنده خوانده شود ، توسط رئيس شعبه در حضور اعضا و نماينده فرماندار و ناظر شوراي نگهبان و محافظان صندوق از كل آرا برداشته مي شود و پس از آنكه پشت آنها ( جمله باطل شد ) با رنگ قرمز قيد گرديد ضميمه صورت جلسه شده و سپس قرائت آرا آغاز مي شود .
توضيح :
در صورتي كه بين آراي مأخوذه اوراقي غيرچاپي باشد قبل از برداشت اوراق اضافي از كل آرا ابتدا اوراق غيرچاپي برداشته مي شود و بقيه اوراق اضافي ( اگر موجود باشد ) از كل آرا و به ترتيب مذكور كنار گذاشته مي شود .
3- در صورتي كه تعداد آراي داخل صندوق كمتر از تعداد تعرفه هاي مصرف شده باشد مراتب در صورت جلسه منعكس و تعداد آراي موجود ملاك عمل قرار مي گيرد و مجدداً اوراق رأي را داخل صندوق ريخته و قرائت شمارش آرا آغاز مي شود .
توضيح الف :
در موارد ذيل با تأييد هيأت نظارت شهرستان ، برگهاي رأي باطل ولي جزء آراي مأخوذه محسوب شده و مراتب در صورت جلسه درج و برگهاي رأي باطله ضميمه صورت جلسه خواهد شد .
1- آرا ناخوانا باشد .
2- آرايي كه داراي نام رأي دهنده يا امضا يا اثر انگشت وي باشد .
3- آرايي كه كلاً حاوي اسامي غير از نامزدهاي انتخاباتي مربوط به حوزه انتخابيه باشد .
4- آرايي كه سفيد به صندوق ريخته شده باشد .
5- آرايي كه از طريق خريد و فروش به دست آمده باشد .
6- آرايي كه با تهديد به نفع نامزد خاصي به دست آمده باشد .
توضيح ب :
در موارد ذيل با تأييد هيأت نظارت شهرستان ، برگهاي رأي باطل و جزء آراي مأخوذه محسوب نشده و مراتب در صورت جلسه درج و برگهاي مذكور ضميمه صورت جلسه خواهد شد .
1- صندوق اخذرأي فاقد لاك و مهر انتخابات باشد .
2- آرا زائد بر تعداد تعرفه باشد .
3- آراي كساني كه به سن قانوني نرسيده باشند .
4- آرايي كه با شناسنامه افراد فوت شده يا غيرايراني داده شده باشد .
5- آرايي كه با تقلب و تزوير ( در تعرفه ها ، آرا ، صورت جلسه و شمارش ) به دست آمده باشد .
6- آرايي كه با شناسنامه غير يا جعلي اخذ شده باشد .
7- آراي تكراري .
8- آرايي كه با شناسنامه كساني كه حضور ندارند اخذ شده باشد .
9- آرايي كه فاقد مهر انتخاباتي باشد .
10- آرايي كه روي ورقه اي غير از برگ رأي نوشته شده باشد .
11- كل آراي مندرج در صورت جلسه اي كه صندوق اخذرأي آن فاقد اوراق رأي يا برگهاي تعرفه باشد .
توضيح ج :
در مواردي كه در برگ رأي ، بعضي از اسامي خوانا و بعضي ناخوانا باشد و يا علاوه بر اسامي نامزدهاي انتخاباتي اسامي ديگري نوشته شده باشد و يا اسامي نوشته بيش از تعداد نماينده مورد نياز باشد و يا نام نامزد انتخاباتي در برگ رأي بيش از يكبار نوشته شده باشد ، برگ رأي باطل نبوده و در هر مورد به شرح زير اقدام مي گردد .
1- در حوزه هايي كه تعداد خبرگان مورد نياز بيش از يك نفر باشد ، فقط اسامي ناخوانا باطل خواهد شد .
2- در صورتي كه در برگ رأي علاوه بر اسامي نامزدهاي انتخاباتي مربوط به حوزه انتخابيه ، اسامي ديگري نوشته شده باشد ، فقط اسامي اضافي خوانده نمي شود .
3- در صورتي كه نام يك نامزد انتخاباتي بيش از يك بار در يك برگ رأي نوشته شده باشد فقط يك رأي براي او محسوب مي شود .
4- در صورتي كه اسامي نامزدهاي انتخاباتي نوشته شده در برگ رأي بيش از تعداد لازم باشد ، اسامي اضافي از آخر خوانده نمي شود .
4- پس از خاتمه قرائت و شمارش آرا صورت جلسه اخذرأي شعبه با تكميل فرم صورت جلسه در پنج نسخه تنظيم و سپس تعداد رأي هر يك از دارندگان رأي در پشت برگ صورت جلسه در فرم مخصوص ( فرم نتايج آراي انتخابات خبرگان ) قيد مي گردد و پس از تنظيم و امضاي صورت جلسه شعبه ثبت نام و اخذرأي بوسيله نماينده فرماندار و اعضاي شعبه و محافظان و ناظر شوراي نگهبان كليه اوراق و مدارك انتخاباتي و يك نسخه صورت جلسه ثبت نام و اخذرأي را داخل صندوق رأي قرار داده و پس از لاك و مهر نمودن صندوقها با دو نسخه صورت جلسه اخذرأي تحويل محافظان صندوق مي دهند يك نسخه صورت جلسه نيز به ناظر شوراي نگهبان يا در غياب او به نماينده فرماندار جهت تسليم به ناظر يا ناظرين شوراي نگهبان در مركز شهرستان تحويل مي گردد . ضمناً يك نسخه از صورت جلسه نيز تا پايان انتخابات نزد رئيس شعبه باقي مانده و سپس تحويل فرماندار مي شود ، و رئيس شعبه اخذرأي به اتفاق نماينده فرماندار و در صورت تمايل به همراه اعضاي شعبه اخذرأي و به اتفاق محافظان صندوق به محل بخشداري و يا فرمانداري مربوط مراجعه و صندوقها و صورت جلسه و مدارك رسماً تحويل بخشدار يا فرماندار مي شود . اگر در روز اخذرأي اشكالات و ايراداتي پديد آمده باشد بايد در قسمت انتهاي صورت جلسه ذكر گردد و به امضاي اعضاي شعبه و نماينده فرماندار و محافظان صندوق و ناظر شوراي نگهبان ( در صورت حضور ) برسد .
ماده 64- هيأت اجرايي بخش پس از دريافت صندوقهاي اخذرأي و صورت جلسات شعب ثبت نام و اخذرأي حوزه بخش ، نتيجه انتخابات بخش را ضمن ارسال صندوقهاي اخذرأي و صورت جلسات مربوط به هيأت اجرايي شهرستان اعلام مي دارد .
ماده 65- هيأت اجرايي شهرستان بلافاصله پس از دريافت نتايج انتخابات بخشهاي تابعه نتيجه كلي انتخابات شهرستان را صورت جلسه نموده و همراه نسخه اي از صورت جلسات هيأتهاي اجرايي بخشهاي تابعه به هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه ( شهرستان مركز استان ) اعلام مي دارد . ناظران شوراي نگهبان ذيل صورت جلسه را امضا كرده و اگر نظري داشته باشند ذكر مي كنند .
ماده 66- هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه بلافاصله پس از دريافت نتايج انتخابات شهرستانهاي تابعه نتيجه كلي انتخابات خبرگان استان را با اطلاع ناظرين استان آگهي كرده و به وزارت كشور نيز اعلام مي دارد .
ماده 67- هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه ظرف دو روز از تاريخ انتشار آگهي نتيجه انتخابات ، شكايات مربوط به انتخابات را دريافت و ظرف 48 ساعت با حضور ناظرين شوراي نگهبان به آنها رسيدگي و نتيجه رسيدگي به شكايات را صورت جلسه نموده و سه نسخه آن را به وزارت كشور اعلام مي دارد .
فصل هفتم – شكايات و مقررات جزايي و مواد متفرقه
ماده 68- وزارت كشور بلافاصله پس از دريافت سه نسخه از صورت جلسه رسيدگي به شكايات نتايج انتخابات هر استان دو نسخه از صورت جلسه مذكور را به هيأت نظارت مركزي شوراي نگهبان تسليم مي كند و هيأت پس از بررسي و اظهار نظر يك نسخه آنرا در اختيار شوراي نگهبان قرار مي دهد .
ماده 69- كساني كه از نحوه برگزاري انتخابات شكايت داشته باشند ، ميتوانند ظرف يك هفته از تاريخ اخذرأي شكايت خود را به دبيرخانه شوراي نگهبان تسليم دارند .
ماده 70 – شوراي نگهبان حداكثر ظرف يك هفته پس از دريافت صورت جلسه رسيدگي به شكايات نتيجه انتخابات خبرگان هر استان از هيأت مركزي نظارت بر انتخابات ، نظر قطعي خود را نسبت به انتخابات انجام شده آن استان به وسيله هيأت نظارت مركزي به وزارت كشور اعلام خواهد داشت .
ماده 71 – وزارت كشور پس از دريافت نظريه شوراي نگهبان ، مراتب را به فرمانداري مركز حوزه انتخابيه جهت ابلاغ به هيأت اجرايي انتخابات بمنظور صدور اعتبارنامه منتخب يا منتخبين خبرگان استان اعلام مي دارد .
ماده 72 – صدور اعتبارنامه منتخبين منوط به اعلام نظر شوراي نگهبان است و اعتبارنامه منتخبين ملصق به عكس آنان در 5 نسخه از طرف هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه تهيه و تنظيم و يك نسخه از آن را به منتخب تسليم و سه نسخه از آن به وزارت كشور ارسال مي گردد .
وزارت كشور دو نسخه از اعتبارنامه هر يك از منتخبين را به هيأت مركزي نظارت ارسال مي نمايد كه يك نسخه آن به شوراي نگهبان تسليم گردد .
ماده 73- شكاياتي كه در جريان انتخابات خبرگان به شوراي نگهبان يا ناظران آن يا هيأتهاي اجرايي تسليم مي شود ، مانع از ادامه انتخابات نخواهد بود .
ماده 74- هيچ يك از اعضاي هيأتهاي اجرايي و اعضاي شعب ثبت نام و اخذرأي و ناظرين شوراي نگهبان نبايد با نامزدهاي انتخابات خبرگان استان خويشاوندي نسبي و يا سببي تا درجه سوم داشته باشند .
ماده 75- هركس برگ انتخابات خبرگان را بخرد و يا بفروشد و يا در اوراق تعرفه انتخابات تقلب و يا در امر انتخابات به نحوي از انحا اخلال يا تقلب و تزوير و خيانت نمايد يا به تهديد يا تطميع متوسل شود يا با شناسنامه متعلق به ديگري يا با شناسنامه مجعول و با علم به جعليت آن رأي بدهد ، يا بگيرد و يا بيش از يكبار رأي دهد بر طبق مقررات مسئول خواهد بود .
ماده 76- وزارت كشور مأمور اجراي قانون انتخابات خبرگان بوده و مسئول حسن برگزاري انتخابات است و بدين منظور مي تواند مأموريني را جهت بازرسي و كنترل نحوه برگزاري انتخابات بطور ثابت و يا سيار به استانها ، شهرستانها ، بخشها و شعب ثبت نام و اخذرأي اعزام دارد .
ماده 77 – كليه وزارتخانه ها ،سازمانها و نهادهي قانوني ، موسسات دولتي و وابسته به دولت و شهرداريها و موسسات عمومي مكلفند حسب درخواست وزارت كشور ،استانداران ،فرمانداران ،بخشداران ، وهياتهاي نظارت شوراي نگهبان ، كاركنان و ساير امكانات خود را تا خاتمه انتخابات دراختيار آنان قرار دهند . مدت همكاري كاركنان مذكور جزء ايام خدمت اداري آنان محسوب مي شود . حق مأموريت روزانه و اضافه كار كاركنان يادشده از محل اعتبارات سازمان متبوع آنان تأمين و با تأييد مجري يا ناظر ذيربط پرداخت گردد .
ماده 78- وزارت كشور موظف است با كسب نظر شوراي نگهبان در اولين فرصت مناسب ، انتخابات مجدد را در حوزه هايي كه انتخابات آنها متوقف و يا باطل شده براساس قانون انتخابات خبرگان و آئين نامه اجرايي آن برگزار نمايد .
ماده 79- هرگاه يك يا چند نفر از خبرگان فوت يا استعفا نمايند و يا به هر علتي حوزه انتخابيه اي نماينده اي را از دست بدهد ، در صورتي كه بيش از يك سال به پايان دوره قانوني مجلس خبرگان باقي باشد وزارت كشور با تأييد شوراي نگهبان براي انتخاب جانشين آنان براساس قانون انتخابات خبرگان و آئين نامه اجرايي آن اقدام مي نمايد مدت نمايندگي اينگونه منتخبين فقط تا پايان دوره قانوني مجلس خبرگان است .
ماده 80- هرگاه يك يا چند نفر از نامزدهاي داراي اكثريت نسبي آرا قبل از صدور اعتبارنامه استعفا و يا فوت نمايند در صورت تأييد شوراي نگهبان هيأت اجرايي مركز حوزه انتخابيه به جاي آنان از نفرات بعدي به ترتيب تعداد رأي انتخاب و نسبت به صدور اعتبارنامه آنان اقدام خواهد كرد .
ماده 81- عضويت هر فرد در بيش از يك هيأت اجرايي انتخابات خبرگان ممنوع است .
ماده 82- دستورالعمل مالي و اجرايي انتخابات خبرگان را وزارت كشور تهيه و به اجرا مي گذارد .
ماده 83- اين آئين نامه كه مشتمل بر 116 ماده و 18 تبصره است در جلسه مورخ 18/7/1361 به تصويب شوراي نگهبان رسيد .
توضيح :با عنايت به اصلاحات بعمل آمده كه در آخرين جلسه مورخ 3/3/85 شوراي نگهبان به تصويب رسيده است آئين نامه اجرايي قانون انتخابات مجلس خبرگان داراي 83 ماده و 35 تبصره شده است .
ماده واحده موضوع تبصره 1 ماده 9 قانون انتخابات مجلس خبرگان
چنانچه پس از تأييد صلاحيت و سپري شدن مدت بررسي صلاحيتها ، ادله جديدي براي عدم صلاحيت هر يك از داوطلبان نمايندگي مجلس خبرگان به دست آيد ، پس از بررسي و اعلام عدم صلاحيت آنان توسط فقهاي شوراي نگهبان مراتب به وسيله هيأت مركزي نظارت به ستاد انتخابات كشور اعلام خواهد شد .
<-PollName->
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: